|
ગુજરાતી શબ્દ સ્પર્ધા પૂર્વતૈયારી – કાંતિભાઈ કરસાળા
|
|
ક્રમ
|
શબ્દ
|
અર્થ
|
શબ્દપ્રયોગ
|
|
1
|
હકીકીભાઇ
|
એક જ મા બાપનો દિકરો, સગો ભાઈ
|
ફીલ્મી અભિનેતા સંજયદત્તએ પ્રિયાદત્તની હકીકીભાઈ છે.
|
|
2
|
હકકતાલા
|
સર્વ શક્તિમાન ઈશ્વર, પરમેશ્વર
|
હકકતાલા પાસે અણદીઠ તેજનો અંબાર ભર્યો છે.
|
|
3
|
હકડેઠઠ
|
ખૂબ સંખ્યામાં, ખીચો ખીચ, ભરપૂર
|
ગુજરાતના મુખ્યપ્રધાનશ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીની સભામાં હકડેઠઠ માનવીઓ ઉમટી પડયા.
|
|
4
|
હડફો
|
ઈસ્કોતરી, પૈસા રાખવાની નાની પેટી
|
અગાઉના સમયમાં લોકો, વેપારીઓ પૈસા મૂકવા માટે તિજોરીને બદલે હડફાનો ઉપયોગ કરતા હતા.
|
|
5
|
હમમચવું
|
આખું હલબલવું, મૂળ/પાયામાંથી હલી જવું.
|
ઈ.સ. 2001 ના મહાભયાનક, ધરતીકંપે સૌરષ્ટ્ર, કચ્છ તેમજ સમગ્ર ગુજરાતમં ભલભલી ઈમારતોને હચમચાવી મૂકી.
|
|
6
|
હજરજવાબી
|
સમયસૂચકં, તાત્કાલિક જવાબ આપનાર
|
બાદશાહ અકબરના દરબારમાં બીરબલ હજરજવાબી હતો.
|
|
7
|
હજારપા
|
કાનખજૂરો
|
હજારપા પણ વીંછી જેવા ઝેરી પ્રાણીના વર્ગનો જ ગણાય છે.
|
|
8
|
હરપર્ણી
|
શેવાળ,લીલ
|
બંધિયાર પાણીમાં હટપર્ણી જામી જતાં તે તળાવ, સરોવર વગેરે ગંધાવા લાગે છે.
|
|
9
|
હટાણું
|
ખરીદકામ, પરચુરણ માલની ખરીદી
|
નાના ગામડાના લોકો આજે પણ મોટા શહેરોમાં રોજ હટાણું કરવા આવતા હોય છે.
|
|
10
|
હઠલાભ
|
આકસ્મિક ધનનો લાભ થવો તે
|
મહેશભાઈએ ખંડેર બનેલું મકાન ખરીદી, નવેસરથી પાયા ખોડતા ચરુ મળ્યો આમ તેને હઠલાભ થયો.
|
|
11
|
હઠસંભોગ
|
બળાત્કારે કરેલી સ્ત્રી સંભોગ
|
પત્ની સાથેનો હઠસંભોગ પણ આજે કાનૂની અપરાધ ગણાય છે.
|
|
12
|
હઠહઠ
|
તાણ, આગ્રહ
|
આંગણે આવેલાઅતિથિઓને હઠહઠ કરીને જમાડવા એ યજમાનની શોભા છે.
|
|
13
|
હઈડું
|
હૈયું
|
માનવીના હઈડાંને નંદવાતાં વાર શી?
|
|
14
|
હઈણું
|
ત્રણ તારાનું એક એ નામનું ઝૂમખું મૃગશીર્ષ
|
હઈણું આથંમ્યું હાલાર શે‘રમાં અરજણ્યા.
|
|
15
|
હઈયાબાર
|
છાતી સાથે
|
દુશ્મનો સાથે ધીંગાણામાં વીરતાથી લડી, વિજય મેળવી આવેલા, પુત્રને પિતાએ ચાંપ્યો હઈયાબાર.
|
|
16
|
હઈયાહોળી
|
નિરંતર કલેશ રહ્યા કરે તેવું
|
તેના ઘરમાં તો કાયમ હઈયાહોળી સળગતી હોય છે.
|
|
17
|
હગાર
|
પંખીઓની ચરક
|
હગારથી સુંદર, રળિયામણું મંદિરનું પ્રાંગણ ગંધાય ઉઠયું.
|
|
18
|
હચરમચર
|
બહાનું
|
તમારે મારી પુત્રીના લગ્ન પ્રસંગ હાજર રહેવું જ પડશે. કોઈ હચરમચર નહીં ચાલે.. શું સમજ્યા ?
|
|
19
|
હડબડું
|
ઘાટઘુટ વિનાનું
|
ભાઈ-ભાઈ કરતી નીસરી બે નાળિયેરી, ભાઈએ શીંગડ ફેરવ્યા બે નાળિયેરી ભાંગ્યાં છે હડબડ હોઠ બે નાળિયેરી.
|
|
20
|
હટ્ટવિલાસિની
|
હળદર
|
લગ્ન પ્રસંગે વર-કન્યાને હટ્ટવિલાસિની મિશ્રીત પીઠી ચોળાય છે.
|
|
21
|
હજૂરિચણ
|
બાંદી ચાકરડી, દાસી, ખવાસણ
|
રાજા-મહારાજાઓ પોતાના રાણીવાસમાં રાણીઓની સેવા માટે હજૂરિચણો રાખતા હતા.
|
|
22
|
હુકલાવવું
|
ડરાવવું, ધમકાવવું
|
નાના ભૂલકાંઓને ક્યારેય હુકલાવવા નહીં, હુંકલાવવાથીએ તેઓ ડરપોક બનશે.
|
|
23
|
હક્કાક
|
ઝવેરી
|
સાચા હીરાની પરખ તો હક્કાક જ કરી શકે ને ?
|
|
24
|
હકારું
|
તેંડું, હાક મારીને જમવા બોલાવવા.
|
ગામડાગામમાં આજે પણ ગામના આમંત્રિતોને લગ્નપ્રસંગે હકારું કરાય છે.
|
|
25
|
હટદા (હડદા)
|
આંચકાં, ધક્કા
|
ઉબડખાબડ રસ્તા પર જતી બસમાં ભારે હટદાને લીધે મુસાફરો ત્રાસી ગયા.
|
|
26
|
હડદોલો
|
ધક્કો લાગવો
|
ભીડમાં એકાએક માણસોમાં નાસભાગ થતાં કેટલાય માણસોને હડદોલો લાગવાથી ઈજા પહોંચે છે.
|
|
27
|
હડફ
|
થાપણ, અનામત
|
કયારેય પણ કોઈની હડફ ઓળવશો નહીં.
|
|
28
|
હક્કનાક
|
વગર કારણે
|
તાલીબાનો/લશ્કરે તોયબા જેવા આતંકવાદી સંગઠ્ઠનો હક્કનાક નિર્દોષ પ્રજાના પ્રાણ હરે છે.
|
|
29
|
હટકટો
|
ખરખરો, દિલગીરી
|
સ્વજન, સ્નેહી-મિત્ર, સગા વહાલાંના મરણ પ્રસંગે લોકો હટકટો કરવા જાય છે.
|
|
30
|
હથ્યાઈ
|
હત્યા, કતલ
|
આજના યુગમાં હથ્યાઈના પ્રસંગો રોજ-બરોજ જોવા મળે છે.
|
|
31
|
હથોહથ
|
બીજાના હાથની મદદથી
|
કનકભાઈએ પોતાની પુત્રીના લગ્નનો પ્રસંગ ખૂબ આનંદથી હથોહથ ઉકલ્યો.
|
|
32
|
હથરોટી
|
કામ કરવાની સફાઈ, હોશિયારી, ઢબ
|
જગદીશભાઈની હથરોટી એટલી સારી છે કે કોઈપણ કામ સરળતાથી તેમજ સહેલાઈથી કરી શકે છે.
|
|
33
|
હથેવાળો
|
હસ્તમેળાપ
|
શુકલજીએ/ગોરમહારાજે શુભ મુર્હતમાં વર અને કન્યાનો હથેવાળો કરાવ્યો.
|
|
34
|
હદ
|
મર્યાદા, સીમા
|
હવે તો મારી સહનશક્તિની હદ આવી ગઈ છે.
|
|
35
|
હદન
|
મળ ત્યાગ
|
હદન, મૂત્રત્યાગ, છીંક વગેરે કુદરતી હાજતોને કયારેય રોકવી નહીં.
|
|
36
|
હથફેર
|
હાથ ચાલાઈ ના ખેલ
|
જાદુગરો હથફેર દ્વારા લોકોને આશ્ચર્ય મુગ્ધ કરે છે.
|
|
37
|
હણાર
|
થવાનું, બનવાનું
|
ભાગ્યમાં જે હણાર છે તેને વિધાતા પણ ટાળી શકતી નથી.
|
|
38
|
હકીકીપિસર
|
ઔરસ પુત્ર
|
હકીકીપિસર જ પિતાનો વારસાનો કાયદેસર હક્કદાર છે.
|
|
39
|
હડેડવું
|
આગ લાગવી, જોરથી સળગી ઊઠવું.
|
હડેડવાને લીધે આજે જગતમાં જંગલોનો નાશ થતો જાય છે. તેથી પર્યાવરણ પર માઠી અસર થાય છે.
|
|
40
|
હડાહૂડ
|
વેરણ છેરણં, અસ્તવ્યસ્ત
|
આળસું મહિલાના ઘરમાં બધું જ હડાહૂડ હોય છે.
|
|
41
|
હક્કપરસ્ત , હક્કપરસ્તી
|
પ્રભુભકત, પ્રભુભક્તિ
|
સાચ હકાપરસ્તને પરમાત્માની લગની લાગી હોય છે એટલે એ હક્કપરસ્તીમાં જ સદા મસ્ત રહે છે.
|
|
42
|
હક્કાબક્કા
|
ગભરાઈ ગયેલું
|
કોપાયમાન માનચતુરના ક્રોધથી ઘરના તમામ સભ્યો હક્કબક્કા થઈ ગયા.
|
ૠષિ ચિંતનના સાનિધ્યમાં 
પ્રતિભાવો