ઋષિ ચિંતનના સાંનિધ્યમાં

ગુરુ પૂર્ણિમા પર્વ – ૨૦૧૮

ગુરુપૂર્ણિમા પોતાના પ્રભુના સ્મરણ અને સમરણનું મહા૫ર્વ છે.

“ગુરુ ર્બ્રહ્મા ગુરુર્વિષ્ણુ, ગુરુ દેવો મહેશ્વરા : ગુરુ સાક્ષાત પરર્બ્રહ્મા તસ્મૈ શ્રી ગુરુત્ર્વે નમ: ॥

આજે સદ્દગુરુની પૂર્ણતાની અનુભૂતિનો મહોત્સવ છે તે !

પરમ પૂજય ગુરુદેવનું કથન : મારું સ્વરૂપ સાહિત્યમાં છુપાયેલ છે,  સાચો સ્વાધ્યાય એ જ છે, કે જેનાથી આપણી ચિંતાઓ દૂર થાય,  આપણી શંકા કુશંકાનું સમાધાન થાય, મનમાં સદ્દભાવ અને શુભ સંકલ્પોનો ઉદય થાય, જેથી આત્માને શાંતિનો અનુભવ થાય.

આજની ૫રિસ્થિતિઓ આ૫ણે પોતે પેદા કરી છે

આજની ૫રિસ્થિતિઓ આ૫ણે પોતે પેદા કરી છે.

આ૫ણાથી દરરોજ ભૂલો થાય છે. તે આ૫ણા શરીર અને મનની ભૂલો છે. દંડ મેળવીને તે આ ભૂલોની ક્ષતિપૂર્તિ કરતા રહે છે. આત્મા આ૫ણી મૂળ સત્તા છે. તે આ ભુલોથી ૫ર છે. તે કદી ભૂલ યા પા૫મા પ્રવૃત્ત નથી થતો. દરેક ખરાબ કાર્યનો તે વિરોધ કરે છે અને સારું કાર્ય કરતી વખતે તેને સતોષ થાય છે. પોતાના આ સનાતન સ્વભાવને તે છોડતો નથી.

એના અવાજને આ૫ણે ભલે ગમે તેટલો દબાવી દઈએ, અણસાંભળ્યો કરીએ, એમ છતા તે તેનો ઝુકાવ ૫વિત્રતા તરફ જ રાખશે. તેની સ્ફુરણા સતોગુણી જ રહેશે. તેથી આત્મા કદી અ૫વિત્ર યા પાપી બની શકતો નથી. આ૫ણે શરીર કે મન નથી, ૫રંતુ આત્મા છીએ. તેથી આ૫ણે પોતાને સદાય ઉચ્ચ, મહાન, ૫વિત્ર, નિષ્પાપ તથા ૫રમાત્માનો પુત્ર માનવો જોઈએ. પોતાના પ્રત્યે ૫વિત્રતાનો ભાવ રાખવાથી આ૫ણું શરીર અને મન ૫ણ ૫વિત્રતા અને મહાનતા તરફ તીવ્ર ગતિથી આગળ વધે છે.

આ૫ણે પોતે જ કર્તા અને ભોકતા છીએ. આ૫ણને કર્મ કરવાની પૂરેપૂરી સ્વતંત્રતા છે. આ૫ણે જેવાં કર્મ કરીએ છીએ એવું જ ફળ ઈશ્વરીય વિદ્યાન પ્રમાણે વહેલું કે મોડું મળે છે. આ રીતે પોતાના ભાગ્યનું નિર્માણ કરનારા આ૫ણે પોતે જ છીએ, ૫રિસ્થિતિઓના જન્મદાતા આ૫ણે જ છીએ.

-અખંડજયોતિ, જાન્યુઆરી-૧૯૪૭, પેજ-૮,

દુઃખ કાલ્પનિક હોય છે.

દુઃખ કાલ્પનિક હોય છે.

વૈરાગ્યનો અર્થ છે રાગોને છોડી દેવા. રાગ મનોવિકારોને દુર્ભાવનાઓને અને કુસંસ્કારોને કહે છે. બિનજરૂરી મોહ, મમતા, ઈર્ષ્યા દ્રેષ, ગુસ્સો, શોક, ચિંતા, તૃષ્ણા, ભય, કુંઢાવું, બળાપો વગેરેને કારણે મનુષ્યના જીવનમાં ઘણી અશાંતિ અને ઉદ્રેગ રહે છે.

તત્વચિંતક સોક્રેટિસનું કથન છે કે સંસારમાં જેટલાં દુઃખો છે, એમાંનાં મોટા ભાગનાં કાલ્પનિક છે. માણસ પોતાની કલ્પાના શક્તિની મદદથી એને પોતાના માટે ઘડીને તૈયાર કરે છે અને એનાથી ડરીને પોતે દુઃખી થાય છે. જો એ ઈચ્છે તો આ કલ્પના શક્તિથી એમને દૂર કરીને, પોતાના દ્રષ્ટિકોણને શુદ્ધ કરીને એ કાલ્પનિક દુઃખોની જંજાળમાંથી છુટકારો મેળવી શકે છે. આઘ્યાત્મિક શાસ્ત્રમાં આ વાતોને સૂત્રોના રૂ૫માં કહી છે – વૈરાગ્યથી બધાં દુઃખોમાંથી મુકિત મળે છે.

આ૫ણે જેટલું સુખ ઈચ્છીએ છીએ એટલું ભોગવી શકતા નથી. ધનની, સંતાનની, લાંબા આયુષ્યની, પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણેના સંજોગો મળે વગેરે જેવી તૃષ્ણાઓ કોઈ ૫ણ રીતે પૂરી કરી શકતા નથી. એક ઈચ્છા પૂરી થતાં બીજી દસ ઈચ્છાઓ જાગે છે. ઈચ્છાઓનો કોઈ અંત નથી. આ બધી અતૃપ્તિથી બચવાનો સીધો સાદો રસ્તો એ છે કે પોતાની ઈચ્છાઓ ૫ર કાબુ રાખવાનો છે. આ સંયમ દ્વારા, વૈરાગ્ય ઘ્વારા જ દુઃખોથી છુટકારો મેળવી શકીશું. દુઃખોથી છુટકારો મેળવવાનો એકમાત્ર ઉપાય વૈરાગ્ય છે, સંસારમાં રહી, મોહથી ૫ર રહી કર્મ કરીએ એને વૈરાગ્ય કહેવાય.

-અખંડજયોતિ, નવેમ્બર-૧૯૪૬, પેજ-૧૫,

બડાઈ ના મારશો.

બડાઈ ના મારશો.

અભિમાન અને નીચતા, આત્મપ્રશંસા અને બડાઈના રૂ૫માં પ્રગટ થાય છે. જેનાથી તમારું સામાજિક જીવન બધા માટે અસહ્ય અને કંટાળાજનક બની જાય છે. લોકો તમારી પ્રશંસા કરી શકે છે, ૫રંતુ તેઓ તમારા મોઢે તમારી પ્રશંસા સાંભળી શકતા નથી. જો તમે તમારી પ્રશંસા ન્યાય અને સત્યથી કરતા હો, તો ૫ણ લોકો તમારા વિરોધી બની જશે અને તમારા દોષો જ દેખશે.

તમારી સફળતાને ઐતિહાસિક સ્ત્રી પુરુષોનાં કામો સાથે સરખાવીને નમ્રતા શીખો. ઊંટ પોતાની જાતને ત્યાં સુધી ઊંચું સમજે છે, જયાં સુધી તે ૫ર્વતની નીચે જતું નથી. તમારાથી મહાન પુરુષો  સાથે હળતા-મળતા રહેવાનું શીખો. એ વાતને હંમેશા યાદ રાખો કે અભિમાન કરવાથી તમે જીવનમાં ઘણું બધું ગુમાવી દો છો. અભિમાની માણસની કોઈ પ્રશંસા કરતું નથી કે મદદ કે પ્રેમ ૫ણ કરતું નથી.

અભિમાન તમારા વ્યકિતગત વિકાસને ૫ણ રોકે છે. જો તમે તમારી જાતને સૌથી મહાન સમજવા લાગશો, તો તમે તમારી જાતને વધુ મહાન બનાવવાનો પ્રયત્ન છોડી દેશો. જો તમારું કાઈ કામ પ્રશંસાને યોગ્ય અને મહાન હોય તો ૫ણ તમે તમારા વિશે કશું જ ના કહેશો. તમને ખબર ૫ડશે જ કે તમારા વિષે બીજા ૫ણ કંઈકને કંઈ જાણતા જ હોય છે. તમારા ગુણ, આવડત, હોશિયારી વધારે સમય સુધી છુપાયેલાં નહીં રહે.

તમારી આવડત વિશેષની જાહેરાત કરવાની જરૂર નથી. સૂર્યનાં કિરણોને વાદળો વધુ સમય ઢાંકી શકતાં નથી. આત્મપ્રશંસા કરવાથી આ૫ણી શકિત, હોશિયારી અને આવડતની હાંસી થાય છે. તમારા ગુણોનો વિકાસ કરો. લોકો આ૫મેળે પ્રસંશા કરશે.

-અખંડજયોતિ, ઓગષ્ટ-૧૯૪૫, પેજ-૧૮૬,

જ્ઞાનની ઉપાસના કરો

જ્ઞાનની ઉપાસના કરો

જ્ઞાનથી જ મનુષ્યને આ સંસારમાં સુખ મળે છે અને એના અભાવથી બંધનમાં બંધાઈને તે દુઃખ સહન કરે છે. જેનામાં પૂર્ણ જ્ઞાન નથી તેને સફળતા મળતી નથી. જ્ઞાનમાં ઉણ૫ રહેવાથી અસફળતા મળવાના કારણે મનુષ્ય દુઃખી રહે છે. આ સંસારમાં જ્ઞાનથી વધારે ૫વિત્ર વસ્તુ બીજી કોઈ નથી. જ્ઞાન આત્માનો સ્વાભાવિક ગુણ છે. ૫રમાત્મા જ્ઞાન સ્વરૂ૫ છે. જયારે જ્ઞાનના પ્રકાશથી અજ્ઞાનરૂપી અંધકાર દૂર થઈ જાય છે ત્યારે મનુષ્ય જન્મ અને મૃત્યુનાં બંધનોથી રહિત બનીને મુક્તિ માર્ગનો યાત્રી બની જાય છે. આવો જ્ઞાની પુરુષ બધી અવસ્થામાં પોતાની જાતને ૫રમાત્માને સમર્પિત કરી દે છે.

આ૫ણે બાહ્ય વિષયોમાં જે સુખ મેળવવા પ્રયત્ન કરીએ છીએ તે વસ્તુતઃ આ૫ણી અંદર જ છે. સત્ય અને અસત્યની સાચી ઓળખ કરવી, પોતાને ઉ૫યોગી વસ્તુઓનો સ્વીકાર કરવો તથા બિનઉ૫યોગી ચીજોનો ત્યાગ કરવો એ બધું સાચા જ્ઞાનથી જ શકય બને છે. આ જ્ઞાન સ્વાઘ્યાય અને સત્સંગથી પ્રાપ્ત થાય છે. સદ્દગ્રંથોનો સ્વાઘ્યાય કરવો તથા જ્ઞાની સંતોનો સંગ કરવો તે મનુષ્ય જીવનને સુધારવા માટે ખૂબ જરુરી છે. જે સમાજ તથા દેશમાં સાચી જ્ઞાનીઓની સંખ્યા જેટલી વધારે હશે તેની આત્મોન્નતિ એટલી જ વધારે થશે અને તે ઈચ્છિત લક્ષને પ્રાપ્ત કરી શકશે.

-અખંડજયોતિ, એપ્રિલ-૧૯૪૫, પેજ-૬૯

મનમાંથી ભયની ભાવનાને કાઢી નાખો :-

મનમાંથી ભયની ભાવનાને કાઢી નાખો :-

ભયભીત થવું એ અપ્રાકૃતિક બાબત છે. પ્રકૃતિ એવું ઈચ્છતી નથી કે મનુષ્ય ગભરાઈને પોતાના આત્મા ૫ર બોજ બને. તમારો બધો ભય, દુઃખ, ચિંતા વગેરે તમે તમારી જાતે જ પેદા કર્યા છે. જો તમે ઈચ્છો તો તમારા અંતઃકરણને ભુતપ્રેતની સ્મશાનભૂમિ બનાવી શકો છો. એનાથી વિ૫રીત જો તમે ઈચ્છો તો પોતાના અંતઃકરણને નિર્ભય, શ્રદ્ધા અને ઉત્સાહ જેવા સદ્દગુણોથી ભરપૂર બનાવી શકો છો. જીવનમાં અનુકૂળતા કે પ્રતિકૂળતા પેદા કરનાર તમે પોતે જ છો. તમને બીજું કોઈ નુકશાન ૫હોંચાડી શકતું નથી કોઈથી તમારો વાળ વાંકો કરી શકતું. તમે ઈચ્છો તો નિર્ભય બની શકો છો. તમારી સારી-ખરાબ વૃત્તિ, યશ-અ૫યશનો વિચાર કે વિવેકબુદ્ધિ જ તમારા ભાગ્યને ઘડે છે.

ભયરૂપી શંકા મનમાં પ્રવેશ કરતાં જ વાતાવરણને શંકાશીલ બનાવી દે છે. આ૫ણી ચારેબાજું એવું જ દેખાય છે અને એના લીધે બીક લાગે છે. જો આ૫ણે ભયને મનમાંથી કાઢી નાંખીશું તો આ૫ણે જીવનમાં સંતોષ અને શાંતિથી જીવી શકીશું. રહેવા માટેએ ખૂબ જરૂરી છે કે આ૫ણું મન ભયની કલ્પનાઓથી હંમેશા મુકત રહે.

આવો, આ૫ણે આજથી પ્રતિજ્ઞા કરીએ કે આ૫ણે નિર્ભય બનીશું. ભયના રાક્ષણને આ૫ણી પાસે આવવા નહીં દઈએ. શ્રદ્ધા અને વિશ્વાસના દિ૫કને અંતઃકરણમાં સળગતો રાખીશું અને નિર્ભયતાપૂર્વક ૫રમાત્માની આ પુનિત સૃષ્ટિમાં ફરીશું. તમારું મન સ્વસ્થ હશે તો દુનિયામાં સુખ અને શાંતિ જ દેખાશે.

અખંડજયોતિ, માર્ચ-૧૯૪૬, મુખેપૃષ્ઠ

ઉત્સાહની સાથે વિવેક પણ જરૂરી છે

ઉત્સાહની સાથે વિવેક પણ જરૂરી છે

આપણે ઈન્દ્રિયોના ગુલામ નહિં, માલિક થઈને રહેવું જોઈએ. સંયમ વગર સુખ તેમજ પ્રસન્નતા મળી શકતાં નથી. રોજ નવા- નવા ભોગવિલાસની પાછળ દોડવાથી જીવનમાં દુ:ખ અને અશાંતિ જ મળે છે.

શ્રીમદ્-ભાગવત ગીતા વાંચવાથી, સાંભળવાથી અને સમજવાથી ઈન્દ્રિયો પર સંયમ લાવી શકાય છે. ઈન્દ્રિયોના વેગ તથા પ્રવાહમાં વહી જવું તે માનવધર્મ નથી. કોઈ પણ સાધના-યોગ, જપ, તપ, ધ્યાન વગેરેની શરૂઆત સંયમ વગર થઈ શકતી નથી.

સંયમ વગર જીવનનો વિકાસ થઈ શકતો નથી. જીવનરૂપી સિતાર પર, હ્રદયલોકમાં મધુર સંગીત એ જ સમય ગુંજે છે, જ્યારે એનાં તાર નિયમ અને સંયમમાં બંધાયેલાં હોય છે.

જે ઘોડાની લગામ સવારના હાથમાં નથી હોતી એ ઘોડા પર સવારી કરવી જોખમી હોય છે. સંયમની લગામ બાંધીને જ ઘોડાને નિશ્ચિત માર્ગ પર ચલાવી શકાય છે. એવી જ દશા મનરૂપી ઘોડાની છે. વિવેક તથા સંયમ દ્વારા ઈન્દ્રિયોને લગામમાં રાખીને જ જીવન યાત્રા આનંદપૂર્વક વિતાવી શકાય છે.

ઉછાંછળા યુવાનો ક્યારેક માનસિક, સામાજીક અને રાષ્ટ્રીય બંધનો તોડી નાખવા ઈચ્છે છે એ આપણી ભૂલ છે. જીવનમાં ઉત્સાહની સાથે સંયમ અને મર્યાદા એટલા જ જરૂરી છે, જેવી રીતે મહાભારતમાં અર્જૂનની સાથે શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન. આ બુદ્ધિને સ્થિર કરવાનો ઉપાય છે. જીવનમાં પ્રગતિ કરવા માટે ઉત્સાહ, ઉમંગ, પુરુષાર્થ વગેરે જેટલા જરૂરી છે તેટલો જ સંયમ, મર્યાદા, સારાનરસાને પારખવાનો વિવેક પણ જરૂરી છે.

અખંડજ્યોતિ મે 1964

શક્તિનો સંચય કરો

શક્તિનો સંચય કરો

જીવન એક પ્રકારનો સંગ્રામ છે. એમાં ડગલેપગલે વિપરીત પરિસ્થિતિઓ સામે તથા મુશ્કેલીઓ સામે લડવું  પડે છે. મનુષ્યે અનેક વિરોધી તત્વોને ચીરીને પોતાની યાત્રા ચાલું રાખવી પડે છે. જ્યાં પર નજર નાખીને ત્યાં આપણે શત્રુઓથી ઘેરાયેલાં છીએ એવું લાગશે. “ દુર્બળ લોકો સબળ લોકોનો ખોરાક છે” આ કડવા સત્યનો લાચાર થઈને સ્વીકાર કરવો પડે છે. મોટી માછલી નાની માછલીને ગળી જાય છે. મોટાં વૃક્ષો આસપાસનાં નાના છોડવાઓનો ખોરાક ખેંચી લે છે અને તેથી પેલા નાના છોડવાઓ મૃત્યુના મુખમાં પહોંચી જાય છે. નાનાં જીવડાંને પક્ષીઓ ખાય જાય છે અને એ પક્ષીઓને બાજ જેવાં મોટા પક્ષીઓ મારી ખાઈ છે. ગરીબ લોકોનું અમીરો શોષણ કરે છે અને બળવાન દુર્બળને સતાવે છે.

આ બધી બાબતો પર વિચાર કરતાં આપણે એક જ નિર્ણય પર પહોંચવું પડે છે કે જો આપણે સબળ લોકોનો શિકાર ન બનવું હોય તો દુર્બળતા દૂર કરીને આપણે  એટલી શક્તિનો સંચય તો અવશ્ય કરવો જોઈએ કે કોઈ આપણને નષ્ટ ન કરી નાખેં.

સાંસારિક જીવનમાં પ્રવેશ કરતાં એક વાત સારી રીતે સમજી લેવી જોઈએ કે ફક્ત જાગરૂક અને બળવાન લોકો જ આ દુનિયામાં આનંદમય જીવનના અધિકારી બની શકે છે.

અખંડજ્યોતિ, ઓગષ્ટ- 1945  પેજ-169

રડવાથી કામ નહિ ચાલે

રડવાથી કામ નહિ ચાલે

 ઈશ્વરે મનુષ્યને સંપૂર્ણ યોગ્યતાઓ અને શક્તિઓ આપીને આ સંસારમાં મોકલ્યો છે. પરમાત્મા કદી એવું નથી ઈચ્છતા કે એમનો આ પુત્ર સિંહાસન પર બેસે અને બીજો દરવાજે દરવાજે ઠોકરો ખાતો ફરે. પિતાને પોતાનાં બધા સંતાનો વ્હાલા હોય છે. તે બધાને સુખી જોવા ઈચ્છે છે. જો તમે દુ:ખી હો તો એમાં પરમાત્માનો દોષ નથી, પરંતુ તમે પોતે પોતાના પગ પર કુહાડી મારો છો. ઈશ્વરે આપણને સુખમય સ્વતંત્ર જીવન જીવવા માટે સ્વસ્થ શરીર અને મજબૂત મન આપ્યાં છે. તે આપણો અધિકાર મેળવવા માટે અને ઉન્નતિ કરવા માટે આપ્યાં છે, રડવા કે હાય હાય કરવા નથી આપ્યાં. એ બન્ને વરદાન આપવાનું કારણ એ છે કે મનુષ્ય સુખમય જીવન જીવે.

જેઓ પરમાત્માએ આપેલી શક્તિઓનો સદુપયોગ કરે છે તેઓ સર્વ રીતે સુખી અને સંપન્ન હોય છે, પરંતુ લોકો એ શક્તિઓનો દુરુપયોગ કરે છે એમને જીવનમાં દુ:ખ ભોગવવું પડે છે. તેમને રોતાં કકળતાં જિંદગી વિતાવવી પડે છે. પોતાની શક્તિઓને ઓળખો. દુનિયામાં એવી કોઈ તાકાત નથી, જે તમને સુખ, શાંતિ અને સ્વતંત્રતાથી વંચિત કરી શકે. આજથી જ તમારી શક્તિઓનો સદુપયોગ કરવાનું શરૂ કરી દો. તમને પણ રાજસિંહાસન પર બેસવાનો અધિકાર આપમેળે જ પ્રાપ્ત થશે.

અખંડજ્યોતિ, નવેમ્બર- 1944  પેજ-235

સત્સંગનું મહત્વ :

સત્સંગનું મહત્વ   :

તમે એવા માણસોના પ્રેમપાત્ર બનવા સદાય પ્રયત્ન કરવા રહો કે દુ:ખ આવતાં તમને મદદ કરવા તત્પર બને અને અને જેમનામાં તમને બૂરાઈઓમાંથી બચાવવાની તથા નિરાશાને આશામાં બદલવાની ક્ષમતા હોય.

ખુશામત કરનારા તો અનેક મળી શકે છે. મતલબી દોસ્તો પળવારમાં આવી મળેછે, પરંતુ એવા માણસો મળવા  મુશ્કેલ છે, જે કડવી આલોચના કરી શકે, સાચી સલાહ આપી શકે, ધમકાવી શકે તથા ભયથી સાવધાન કરી શકે. રાજા તથા શાહુકારોની મિત્રતા કરવાનું  તો બધા ઈચ્છે છે, પણ સૌથી  ઉત્તમ મિત્રતા તો  મહાના આત્માવાળા ધાર્મિક પુરુષોની હોય છે. જેનીપાસે મૂડી જ મૂડી ના હોય તે કેવો વેપારી ? જેને સાચો મિત્રો ન હોય તે કેવો બુદ્ધિમાન ? ઉન્નતિ કરવા માટે મનુષ્યને શ્રેષ્ઠ મિત્રોનો સહયોગ મળે તે ખૂબ જરૂરી છે. અનેક દુશ્મનો ઊભા કરવા તે મૂર્ખતા છે, પરંતુ એનાથી વધારે મોટી મૂર્ખતા એ છે કે સારા અને સાચા માણસોનો સાથ છોડી દેવો.

નિર્મળ બુદ્ધિ તથા શ્રમમાં વિશ્વાસ આ બે વસ્તુઓ કોઈપણ માણસને મહાન બનાવે છે. ઉત્તમ ગુણો અપનાવવાથી હલકો માણસ પણ મહાન બની જાય છે. નિરંતન લગન, સાવધાની તથા સમયનો સદુપયોગ નાનાને પણ મોટો બનાવી શકે છે, હીન મનુષ્યને પણ કુલીન બનાવી શકે છે.

અખંડજ્યોતિ, એપ્રિલ-1942  પેજ-14

સત્યમાં અખૂટ બળ ભરેલું હોય છે. :

સત્યમાં અખૂટ બળ ભરેલું હોય છે.   :

તમે હંમેશા સત્ય બોલો, તમારા વિચારોને સત્યથી ભરપૂર બનાવી સત્યનું આચરણ કરો અને પોતાને સત્યથી તરબોળ રાખો. આમ કરવાથી તમને એક એવું પ્રચંડ બળ પ્રાપ્ત થશે, જે સંસારનાં તમામ બળોમાં સર્વશ્રેષ્ઠ હશે. કન્ફયુશિયસ કહેતા હતા કે સત્યમાં હજાર હાથીઓ જેટલું બળ હોય છે. એની સરખામણી ભૌતિક જગતના બીજા કોઈ પણ બળ સાથે કરી શકાતી નથી.

જે પોતાના આત્મા સમક્ષ સાચો છે, જે પોતાના અંતરાત્માના અવાજ મુજબ આચરણ કરે છે, બનાવટ, છળકપટ અને ચાલાકીને ત્યજી દઈને જેણે ઈમાનદારીને પોતાની નીતિ બનાવી લીધી છે, તે આ દુનિયામાં સૌથી બુદ્ધિશાળી મનુષ્ય છે કારણ કે સદાચરણથી મનુષ્ય શક્તિનો સ્ત્રોત બની જાય છે. એને કોઈ ભયભીત કરી શક્તું નથી. એને કોઈનો પણ ડર લાગતો નથી. જ્યારે જૂઠા અને મિથ્યાભિમાની લોકોનું  કાળજું વાતવાતમાં શંકાશીલ રહે છે અને પીપળાનાં પાંદડાંની જેમ ફફડતા રહે છે.

ધનબળ, જનબળ, શરીરબળ, મનોબળ વગેરે અનેક પ્રકારનાં બળ આ સંસારમાં હોય છે, પરંતુ સત્યનું બળ બધામાં સર્વશ્રેષ્ઠ છે.સાચો મનુષ્ય એટલો શક્તિશાળી હોય છે કે એની આગળ મનુષ્યોને તથા દેવતાઓને જ નહીં,પરંતુ પરમાત્માને પણ નમવું  પડે છે.

-અખંડજ્યોતિ, નવેમ્બર-1945  પેજ-1

પોતાની ભૂલોનો સ્વીકાર કરો :

પોતાની ભૂલોનો સ્વીકાર કરો  :

માણસ જ્યારે કોઈ ભૂલ કરે છે ત્યારે એને એની ભૂલને લીધે બીક લાગે છે. એ વિચારે છે કે જો હું ભૂલનો સ્વીકાર કરીશ તો હું અપરાધી કહેવાઈશ. લોકો મને ખરાબ કહેશે અને ભૂલનો ભોગ બનવું પડશે. એ વિચારે છે કે આવી બધી ઉપાધિઓથી બચવા માટે સારું એ છે કે ભૂલનો સ્વીકાર ના કરું. એને સંતાડું કે બીજાના માથે ઢોળી દઉં.

આવી વિચાર ધારાથી પ્રેરાઈને ખોટું કામ કરનાર હંમેશા ખોટમાં રહે છે. એક ભૂલ છુપાવવાથી વારંવાર ભૂલો કરવાની હિંમત આવે છે એને લીધે અનેક ભૂલો કરવાની અને ગુનો છુપાવવાની ટેવ પડી જાય છે. ગુનાઓના ભારથી અંત:કરણ મેલું અને દૂષિત બની જાય છે અને છેલ્લે માણસ દોષો અને ગુનાઓની ખાણ બની જાય છે.

ભૂલનો સ્વીકાર કરવાથી મનુષ્યનું મહત્વ ઘટી જતું નથી, પરંતુ એના મહાન આધ્યાત્મિક પાસાનો ખ્યાલ આવે છે. ભૂલને સ્વીકારવી એ બહુ મોટી બહાદુરી છે. જે લોકો પોતાની ભૂલનો સ્વીકાર કરે છે અને પ્રતિજ્ઞા કરે છે કે ભવિષ્યમાં આવી ભૂલ નહીં કરું તેઓ ધીમે ધીમે સુધરી જીવનમાં ખૂબ આગળ વધે છે. ભૂલને સ્વીકારવી અને સુધારવી એ આત્મોન્નતિનો ઉત્તમ માર્ગ છે. તમે ઈચ્છો તો પોતાની ભૂલ સ્વીકારી તમે નિર્ભય અને મજબૂત મનોબળવાળા બની શકો છો. આત્મબળ અને મનોબળ મજબૂત બનાવી અધ્યાત્મિક માર્ગે પ્રગતિ કરી શકાય છે. આત્માની ઉન્નતિથી આગલા જન્મમાં તમે મહાન બનવા તૈયારી કરી શકો છો. ભૂલને સુધારી લેવાથી જીવન સુખી બની શકે છે.

-અખંડજ્યોતિ, એપ્રિલ-1946, મુખપૃષ્ઠ

ગાયત્રી જ્ઞાન મંદિર – જેતપુરના દરરોજ ક્રાંતિકારી વિચારો નિયમિત આપના ઈનબોક્ષમાં મેળવા માટે સબસ્ક્રાઈબ્ડ કરો.. અને આપને આવેલ ઈમેઈલને વેરીફાય કરો, અને Free માં આપનો લવાજમ ભરાય જશે.

દરેક આર્ટીકલ્સ નિયમીત ઈ-મેઈલ દ્વારા મેળવો.

અધિકાર અને કર્તવ્ય :

અધિકાર અને કર્તવ્ય :

જો આપણને પોતાની ઉપર શ્રદ્ધા હોય, આપણી પરંપરામાં નિષ્ઠા હોય તો આપણને એવો વિશ્વાસ હોવો જોઈએ કે આ પ્રદેશની સંસ્કૃતિ પર આપણી અમિટ છાપ પડશે.

ભારતીય સંસ્કૃતિનો મૂળ મંત્ર ધર્મ છે. પૃથ્વી પર આજે જે સંઘર્ષ જોવા મળે છે તેનું એક માત્ર કારણ છે કે આજે બધા માત્ર પોતાનો અધિકાર જુએ છે, પરંતુ એ ભૂલી જાય છે કે અધિકારની બીજી બાજુ કર્તવ્ય છે. જે એકનો  અધિકાર છે તે બીજાનું કર્તવ્ય છે. જો બધા લોકો પોતાનાં કર્તવ્યોનું પાલન કરે તો આપોઆપ બધાને પોતાના અધિકારો મળી જાય.

અધિકારનો ભૂખ્યો કહે છે કે બીજાઓ પાસેથી મને અમુક અમુક વસ્તુઓ મળવી જોઈએ. કર્તવ્યનો ઉપાસક કહે છે કે બીજાઓને મારી પાસેથી અમુક અમુક વસ્તુઓ મળવી જોઈએ. પહેલો ભાવ કડવાશ ફેલાવે છે, જ્યારે બીજો સૌહાર્દ ફેલાવે છે. જો આપણે એ સમજી લઈએ કે બધાની ઉપર ઋણ છે, બધાનો બધાના કલ્યાણ સાથે સબંધ છે, મારે મારું ઋણ ચૂકવવાનું જ છે, તો બધા અનાયાસે જ શ્રેયના ભાગીદાર બની જશે. આનું જ નામ ધર્મ છે. રાષ્ટ્રીય અને આંતર્રાષ્ટ્રીય જીવન માટે આનાથી વધારે સારો બીજો કોઈ માર્ગ નથી.

ભારતનો નાગરિક હિંદુ, મુસલમાન, ખ્રિસ્તી યા ગમે તે હોય, પરંતુ એણે કામ ધર્મબુદ્ધિથી કરવું જોઈએ. ભારતીય સંસ્કૃતિનાં એક જ મૂળ ધર્મ છે. ધર્મનો અર્થ સંપ્રદાય નથી.

અખંડજ્યોતિ, ઓકટોબર–1947, પેજ-12

આપણી દુનિયા આપણી દ્રષ્ટિમાં :

આપણી દુનિયા આપણી દ્રષ્ટિમાં :

આપણી અંદર, આપણા અંત:કરણમાં એક જબરદસ્ત લોક મોજૂદ છે. એ લોકની સ્થિતિ એટલી મહત્વપૂર્ણ છે કે એની આગળ ભૂલોક અને ભુવ: લોક તુચ્છ છે. બહારની પરિસ્થિતિઓ મનુષ્યને આંદોલિત તથા વિચલિત અવશ્ય કરે છે, પરંતુ સંસારના બધા પદાર્થોનો જેટલો સારો કે ખરાબ પ્રભાવ પડે છે એના કરતાં અનેકગણો પ્રભાવ આપણા પોતાના વિચારો અને વિશ્વાસનો પડે છે.

ગીતામાં ભગવાને કહ્યું છે કે મનુષ્ય પોતે જ પોતાનો મિત્ર અને પોતે જ પોતાનો શત્રુ છે. મનુષ્ય પોતે જેટલી સહાયતા કરી શકે છે એટલી કોઈ મિત્ર પણ કરી શકતો નથી. એ જ રીતે કોઈ બીજું એટલી શત્રુતા કરી શકતું નથી કે જેટલી મનુષ્ય પોતે પોતાની સાથે શત્રુતા કરે છે. પોતાની કલ્પનાશક્તિ, વિચાર અને વિશ્વાસના આધારે મનુષ્ય પોતાની એક દુનિયાનું નિર્માણ કરે છે. એ દુનિયા જ એને સુખ યા દુ:ખ આપ્યા કરે છે.

મનુષ્યના મનમાં પ્રચંડ શક્તિ ભરેલી છે, તે એ શક્તિ દ્વારા પોતાના માટે અત્યંત અનિષ્ટકારી અથવા અત્યંત ઉપયોગી પરિસ્થિતિનું નિર્માણ કરી શકે છે. દરેક મનુષ્યની પોતાની એક અલગ દુનિયા હોય છે. મનની અંદરની દુનિયા જેવી હોય છે તેવી જ બહારની દુનિયા પણ દેખાય છે.

-અખંડજયોતિ, સપ્ટેમ્બર-1947, પેજ-5

ભલું કરનાર જ સૌથી મોટો બુદ્ધિશાળી :

ભલું કરનાર જ સૌથી મોટો બુદ્ધિશાળી :

ખરાબ લોકો એ મૂર્ખતાથી નથી ગભરતા જેને પાપ કહે છે. વિવેકવાન વ્યક્તિ હંમેશા પાપોથી દૂર રહે છે. દુષ્ટતાથી દુષ્ટતા જ ઉત્પન્ન થાય છે. એટલા માટે દુષ્ટતાને અગ્નિથી પણ ભયંકર સમજીને એનાથી ડરવું અને દૂર રહેવું જોઈએ. જેવી રીતે પડછાયો માણસને છોડતો નથી, પણ એ જ્યાં જ્યાં જાય છે ત્યાં એની પાછળ જ રહે છે, એવી રીતે પાપરૂપી કર્મ પણ પાપીનો પીછો કરે છે અને અંતે એનો સર્વનાશ કરી નાંખે છે. એટલા માટે સાવધાન રહો અને ખરાબ કામથી હંમેશાં દૂર રહો.

જે કામ ખરાબ છે એને ના કરો, કારણ કે ખરાબ કામ કરવાથી આપણા અંતરાત્માના શાપના અગ્નિમાં બળવું પડે છે. બધી વસ્તુઓને વધુ પ્રમાણમાં ભેગી કરવાની ઈચ્છાથી, વિષયવાસના અને અહંકાર પોષવાની ઝંખનાને લીધે લોકો કુમાર્ગે વળે છે, પણ એ બધી બાબતો તૃચ્છ છે. એનાથી ક્ષણિક સંતોષ મળે છે, પરંતુ બદલામાં અપાર દુ:ખ ભોગવવું પડે છે. ઝેરમાં મોરસ ભેળવી હોય એને લોભને વશ થઈ ખાનાર બુદ્ધિશાળી કહેવાતો નથી.

આ દુનિયામાં સૌથી મોટો બુદ્ધિશાળી, વિદ્ધાન, ચતુર અને સમજદાર એ છે, જે પોતાને કુવિચારો અને કુકર્મોથી દૂર રાખી સત્યના માર્ગે ચાલે છે. સન્માર્ગે ચાલે છે અને સુવિચારને ગ્રહણ કરે છે. એ બુદ્ધિશાળી માણસે આખી જિંદગી લાભ જ અપાવે છે અને પાપી માણસો એમનાં કુકર્મોને લીધે આખી જિંદગી દુ:ખમાં જ પસાર કરે છે. જીવનને સુખી અને શ્રેષ્ઠ બનાવવા સત્કર્મો કરો અને બીજા પ્રત્યે ભલાઈ રાખો. તમે બીજાનું ભલું કરશો તો કુદરત તમારું ભલું જ કરશે.

અખંડજ્યોતિ, નવેમ્બર-1946, પેજ-1

પ્રેમનું સાચું સ્વરૂપ.

પ્રેમનું સાચું સ્વરૂપ.

પ્રેમ અને આત્માનું ઉદ્દગમસ્થાન અંતરાત્મા જ છે. એને પરમાત્માની સાથે જોડવાથી જ અપાર અને સ્થાયી આનંદ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. સાંસારિક નાશવંત વસ્તુઓના ખભે જો આત્મીયતાનો ભાર નાખવામાં આવે તો એ નાશવંત વસ્તુઓનો નાશ થતાં સહારો છૂટી જાય છે અને તેથી તેમના ખભે નાખેલો બોજ એકદમ નીચે આવી જાય છે. એના પરિણામે ખૂબ ચોટ લાગે છે અને આપણે ઘણા સમય સુધી તરફડીએ છીએ. ધનનો નાશ થતાં, પ્રિયજનનું મૃત્યું થતાં કે અપયશ મળતાં કેટલાય લોકો રડતા કકળતા અને જીવનને નષ્ટ કરતા જોવા મળે છે.

રેતી પર મહેલ બનાવીને એને અજરઅમર રાખવાનું સ્વપ્ન જોનારાઓની દુર્દશા થાય છે. એવી જ દુર્દશા આ હાહાકાર કરતા પ્રેમીઓની થાય છે. ભૌતિક પદાર્થો નાશવંત છે. તેથી એમની સાથે પ્રેમ જોડવો તે એક લૂલો લંગડો અને અધૂરો સહારો છે, જે ગમે ત્યારે તૂટી પડે છે અને તે તૂટી જતાં પ્રેમીને હ્રદયવિદારક વેદના થાય છે. પ્રેમનો ગુણ તો આનંદ છે.

પ્રેમનું આધ્યાત્મિક સ્વરૂપ એ છે કે પરમાત્માને આત્માનો આધાર બનાવવામાં આવે. ચેતન અને અજરઅમર આત્માનો આધાર સચ્ચિદાનંદ પરમાત્મા જ બની શકે. તેથી જડપદાર્થો, ભૌતિક વસ્તુઓ વગેરેમાંથી ચિત્તને ખસેડીને પરમાત્મા સાથે જોડવું જોઈએ.

અખંડજ્યોતિ, જુલાઈ -1945, પેજ-148

જીવનની લગામ તમારા હાથમાં :-

જીવનની લગામ તમારા હાથમાં  :-

ભાગ્યે જયાં નાંખ્યા ત્યાં જ પડી રહીને કહીએ કે હું શું કરું? નસીબ સાથ નથી આપતું, બધા જ મારી વિરોદ્ધ છે, બધા હરીફાઈ કરવામાં પડયાં છે, જમાનો બહુ ખરાબ થઈ ગયો છે. આ બધી વાતો માણસનું અજ્ઞાન છતું કરે છે. આ અજ્ઞાને અનેકનાં જીવન બગાડ્યાં છે. મનુષ્ય ભાગ્યના હાથની કઠપૂતળી છે, રમકડું છે, કાચી માટી છે, જેને ગમે તે સમયે મસળી શકાય છે. આ બધી વાતો અજ્ઞાન, મોહ તેમજ કાયરતાનું પરિણામ છે.

પોતાના અંત:કરણમાં જીવનમાં બીજ વાવો અને સાહસ, પુરુષાર્થ તથા સત્સંકલ્પોના છોડને પાણી પિવડાવીને ઉછેરો. જોડે જોડે કુકર્મરૂપી નકામા ઘાસને ઉખાડી નાંખો. ઉમંગ, ઉત્સાહ અને પુરુષાર્થની હવાને લહેરાવો.

તમે જ તમારા ભાગ્યના, પરિસ્થિતિઓના કે પ્રસંગોના ઘડવૈયા છો. તમે જ તમારા જીવનને શ્રેષ્ઠ માર્ગે કે પતનના માર્ગે લઈ જઈ શકો છો. જ્યારે તમે સુખ અને સંતોષ મેળવવા માટે પ્રયત્ન કરો છો તો એ સમયે તમારા મનમાં આવા વિચારો ચાલતા હોય છે. તેથી એ સંતોષ અને સુખના ભાવ તમારા મોઢા પર દેખાય છે. જ્યારે તમે દુ:ખી હો છો ત્યારે તમારું મોં મુરઝાયેલા ફૂલ જેવું દેખાય છે અને તમારી શક્તિ ઓછી થાય છે.

શક્તિની, પ્રેમની, બળ અને પૌરુષની વાત વિચારો, દુનિયાના શ્રેષ્ઠ, વીર અને મહાપુરુષોની જેમ તમે પોતે એવી પરિસ્થિતિનું નિર્માણ કરો. પોતાની ગરીબાઈ, અણઆવડત, કમજોરી અને નિરાશાને દૂર કરવાની ક્ષમતા તમારામાં છે, ફકત તમારા મનને અને આત્મબળને સારું વિચારવાની ટેવ પાડો. તમારી અંદર રહેલી શક્તિને ઓળખો અને જગાડો અને મહાન તથા સુખી બનો.

અખંડજ્યોતિ, સપ્ટેમ્બર-1946, પેજ-21

વિચારો જ કર્મનું બીજ છે :-

વિચારો જ કર્મનું બીજ છે  :-

પરમપિતા પરમાત્માએ સૃષ્ટિમાં કંજૂસાઈ, જાતિબંધન કે ગરીબાઈને સ્થાન આપ્યું નથી. આ ખરાબ બાબતો સમાજમાં નથી, પરંતુ આપણા અંતરના નકામા ઘાસની જેમ ઊગી નીકળી છે. અંત:કરણમાં પેદા થઈને એણે આપણું આત્મબળ તથા સામર્થ્ય હરી લીધું છે. આના લીધે જ અનેક વ્યક્તિઓમાં શરીરનું પરિવર્તન તો સ્પષ્ટ દેખાય છે, પરંતુ મન, બુદ્ધિ, અંતકરણ તેમજ સમૃદ્ધિનો વિકાસ જરાપણ દેખાતો નથી.

આ જગતમાં દુ:ખ આપનાર માત્ર એક જ બાબત છે અને તે છે મનુષ્યનાં દુષ્કર્મો.વિચાર અને કર્મમાં કોઈ ભેદભાવ નથી.વિચાર એ બી છે અને કર્મ એ બીમાંથી બનેલું વૃક્ષ છે. સુખ અને દુ:ખ એ એનાં કડવાં અને મીંઠા ફળ છે. એ ખૂબ દુ:ખની વાત એ કે સમૃદ્ધિનો ભંડાર આ જગતમાં હોવા છતાં પણ આપણે આપણા આત્માને સંકુચિત બનાવી દઈએ છીએ. એમાં દુર્ભાગ્યના નિરુત્સાહી વિચારો ભરી દઈએ છીએ અને ભયંકર દરિદ્રતા તથા ગરીબીના વિચારોથી ઘેરાયેલા રહીએ છીએ.

આપણે દરિદ્ર સંસ્કારોથી જેટલા પ્રમાણમાં લેપાતા જઈએ છીએ એટલા જ વધારે દુ:ખી થઈએ છીએ.આ આપણી સૌથી મોટી ભૂલ છે. મનમાં ગરીબીના વિચારોને ઘૂસવા જ ન દો. મારી બુદ્ધિ મંદ છે, ભાગ્ય ફરી ગયું છે, મારા નસીબમાં ગરીબાઈ જ લખાયેલી છે,આવા વિચારોને મનમાંથી કાઢી નાંખો તો અવશ્ય તમારું જીવન પરિપૂર્ણ તથા ઐશ્વર્યથી ભરપૂર બને જશે.

-અખંડજયોતિ, સપ્ટેમ્બર-1945 પેજ-196

સાચી કમાણી સદ્દગુણોનો સંગ્રહ :-

સાચી કમાણી સદ્દગુણોનો સંગ્રહ  :-

સંસારમાં એવો કોઈ માણસ નથી, જેનામાં કોઈ દોષ ના હોય અથવા જેનાથી કદી કોઈ ભૂલ ના થઈ હોય. તેથી કોઈની ભૂલ જોઈને ગુસ્સે ના થશો કે તેનું બૂરું પણ ના ઈચ્છશો.

બીજાઓને શિખામણ ના આપશો. પોતાના આત્માની શિખામણ માનીને એવા બનવાનું શીખો. જેઓ બીજાને શિખવાડે છે, પરંતુ પોતે શીખતા નથી અને એ શિખામણ પ્રમાણે ચાલતા નથી તેઓ પોતાની સાથે તથા જગતની સાથે છેતરપિંડી કરે છે.

ઉત્તમ સદ્દગુણોનો સંગ્રહ કરવો તે જ સાચી કમાણી છે. સંસારનું દરેક પ્રાણી કોઈને કોઈ સદ્દગુણથી સંપન્ન છે, પરંતુ  આત્મગૌરવનો સદ્દગુણ મનુષ્યો માટે પ્રભુની સૌથી મોટી દેન છે. આ ગુણથી વિભૂષિત મનુષ્યે સંસારના બધા જીવોને પોતાના આત્માની જેમ જોવા જોઈએ. એણે સદૈવ એવો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ કે એના મન, વચન અને કર્મથી  જગતન કોઈ જીવને કલેશ ના થાય. આવી પ્રકૃતિવાળો મનુષ્ય અંતમાં પરબ્રહ્મને પામે છે.

એવું માનવું છોડી દો કે ધમકાવ્યા વગર અથવા છળકપટ કર્યા વગર તમારા મિત્ર, સાથી, સ્ત્રી, બાળકો કે નોકરચાકર બગડી જશે. ખરેખર સાચી વાત આનાથી સાવ જૂદી જ છે. પ્રેમ, સહાનુભૂતિ, સન્માન, મધુર વચન, ત્યાગ અને નિષ્કપટ સાચા વ્યવહારથી જ તમે કોઈને પોતાના બનાવી શકો છો.

-અખંડજયોતિ, જુલાઈ-1947 પેજ-4-5

માનસિક વિકાસનો અડગ નિયમ

માનસિક વિકાસનો અડગ નિયમ

જે પ્રકારના વિચારો આપણે રોજ કરીએ છીએ એ વિચારોના અણુઓનો મગજમાં સંગ્રહ થાય છે.  મગજનો ઉપયોગ શ્રેષ્ઠ, યોગ્ય અને સત્કાર્યોમાં કરવાથી માનસિક શક્તિનો વિકાસ થાય છે અને મગજ આળસું બનતું અને કુમાર્ગે જ્તું અટકે છે.

મગજને શ્રેષ્ઠ કે નકામું બનાવવું એ તમારા હાથમાં છે.  વિચારો અને મનન કરો. ગુસ્સો કરવાથી ગુસ્સાવાળા અણુઓની સંખ્યા વધે છે. ચિંતા, શોક, ભય તથા અફ્સોસ કરવાથી આ કુવિચારોના અણુઓને પોષણ મળે છે અને મગજ નબળું બને છે.  ભૂતકાળની દુર્ઘટનાઓને કે દુ:ખદ પ્રસંગોને યાદ કરી, દુ:ખ કે શોકને વશ થઈ મગજને નિર્બળ ના બનાવો, શરીરમાં બળ હોય, પણ જો એનો ઉપયોગ ન કરવામાં આવે તો એ બળ નાશ પામે છે.

એવી રીતે વિચાર વગરનું મગજ પણ ક્ષીણ થઈ જાય છે. નવા વિચારોનું મનમાં સ્વાગત કરવાથી મગજનો વ્યાપાર બહોળો થાય છે તથા મન પ્રફુલ્લિત બને છે.  જીવન અને આત્મબળમાં વૃદ્ધિ થાય છે.  મન તેમજ બુદ્ધિ તેજસ્વી બને છે.  જે વિચાર આપણા મગજમાં હોય છે તે જ આપણા જીવનને તેજસ્વી બનાવે છે. જે કલાનો વિચાર કે અભ્યાસ કરશો એમાં નિપુણતા મળશે.  મગજના જે ભાગનો ઉપયોગ કરશો એની શક્તિનો વિકાસ થશે તમારા વિચારો જેટલા શ્રષ્ઠ અને સશકત હશે તેટલું તમારું આત્મબળ મજબૂત બનશે અને એનો વિકાસ થશે અને અધ્યાત્મના માર્ગે તમે ઝડપથી પ્રગતિ કરી શકશો.

-અખંડજયોતિ, જુલાઈ-1946 , પેજ-10

જીવનનું લક્ષ્ય એક જ હોવું જોઈએ :

જીવનનું લક્ષ્ય એક જ હોવું જોઈએ :

લક્ષ્ય દૂર જ હોય છે અને તેના દ્રારા થનાર લાભ પણ દૂરોગામી હોય છે. વચ્ચે એવાં અનેક કામ આવી શકે છે, જેનાથી તાત્કાલિક લાભ થવાની સંભાવના રહે છે.  આવા લાભને જોઈને મનુષ્યનું મન ડગમગવા લાગે છે. તે વિચલિત થઈને પથભ્રષ્ટ થઈ જાય છે.  આવા પ્રસંગોને મનને દ્રઢ રાખવાની જરૂર છે. પોતાના જીવનના લક્ષ્ય પ્રત્યે મનુષ્યે દરેક સ્થિતિમાં સજાગ રહેવું જોઈએ..

જો આપનું લક્ષ્ય સ્થિર હશે તો આપ સેંકડો અડચણોથી દૂર રહેશો.  આપનું મન અનિશ્ચિતતા અને આંતરિક યુદ્ધમાંથી મુકત રહેશે.  ગૂંચવણ ભરેલી પરિસ્થિતિઓમાં પણ આપ નિર્ણય લઈ શકશો અને આપની ઈચ્છાશક્તિ દ્રઢ બનશે.  આપ સમયનો સદુપયોગ કરવાનું શીખી શકશો, કારણ કે જ્યારે ફાલતું વાતો તરફ આપનું ધ્યાન જ નહીં જાય તો સમયનો બગાડ પોતાની જાતે જ અટકી જશે.  લગભગ હંમેશાં આપ પોતાની શક્તિરૂપી સંપતિનો ખૂબ બગાડ કરતા રહો છો, પરંતુ લક્ષ્ય નિશ્ચિત થવાથી આપની શક્તિનો એક એક કણ તેને પૂર્ણ કરવા પાછળ લાગશે.  પોતાની શક્તિનું અનુમાન પણ આપને ત્યારે જ થશે.  સૂર્યનાં કિરણોમાં આમ તો સાધારણ ગરમી હોય છે, પરંતુ જ્યારે ઘણાં બધાં કિરણોને બિલોરી કાચ વડે એક કેન્દ્રબિંદુ પર ભેગાં કરવામાં આવે છે ત્યારે તેમાં ભસ્મ કરી નાંખવાની શક્તિ આવી જાય છે.  તમે નિર્બળતાનો અનુભવ એટલા માટે કરો છો કે આપની શક્તિકો વિખરાયેલી રહે છે.  આથી આપના જીવનનું લક્ષ્ય એક હોવું જોઈએ

અખંડજ્યોતિ, ફેબ્રુઆરી-૧૯૬૦, પેજ-૨૫